รู้ไหมคะว่าการลดน้ำหนัก ไม่ได้แค่ช่วยให้สุขภาพดีขึ้น แต่ยังเพิ่มโอกาสให้เบาหวานประเภทที่ 2 เข้าสู่ภาวะสงบได้ด้วย!
ล่าสุดมีงานวิจัยจาก Lancet Diabetes & Endocrinology ที่ศึกษาข้อมูลจากงานวิจัยแบบสุ่มควบคุม (Randomized Controlled Trials) ทั่วโลก พบความสัมพันธ์ที่ชัดเจนระหว่าง “ดีกรีการลดน้ำหนัก” กับ “โอกาสเข้าสู่ภาวะเบาหวานสงบ” แบบไม่ขึ้นอยู่กับปัจจัยอื่นเลยค่ะ
ลดน้ำหนักมาก โอกาสเบาหวานสงบก็สูงขึ้น
ทีมวิจัยได้รวบรวมข้อมูลจากการศึกษาทั้งหมด 22 ฉบับ และพบผลลัพธ์ที่น่าสนใจมาก:
- คนที่ลดน้ำหนักได้น้อยกว่า 10% มีโอกาสเข้าสู่ภาวะเบาหวานสงบอย่างสมบูรณ์แค่ 0.7%
- แต่ถ้าลดน้ำหนักได้ 20–29% โอกาสพุ่งไปที่ 49.6%
- และถ้าลดได้เกิน 30% โอกาสเพิ่มเป็น 79.1% เลยทีเดียว!
- แม้แต่การเข้าสู่ภาวะเบาหวานสงบบางส่วน ก็ยังเห็นความสัมพันธ์ชัดเจนเช่น คนที่ลดน้ำหนักได้น้อยกว่า 10% มีโอกาส 5.4% คนที่ลดน้ำหนักได้ 10-19% มีโอกาส 48.4% คนที่ลดน้ำหนักได้ 20–29% มีโอกาส 69.3% และถ้าลดได้เกิน 30% โอกาสสูงถึง 89.5%
สรุปง่าย ๆ ค่ะ— ยิ่งน้ำหนักลดเยอะ โอกาสที่เบาหวานจะสงบก็ยิ่งมาก!
ทำไมลดน้ำหนักถึงช่วยได้?
ผลลัพธ์จากการศึกษานี้สนับสนุนสมมติฐาน Twin Cycle Hypothesis ของ Prof. Roy Taylor ที่อธิบายว่า เบาหวานประเภทที่ 2 เกิดจากการสะสมไขมันในช่องท้อง (Visceral Fat) บริเวณตับและตับอ่อน จนทำให้เกิดภาวะดื้อต่ออินซูลิน พอเราลดน้ำหนักได้ — โดยเฉพาะการลดไขมันส่วนนี้ — ความไวต่ออินซูลินจะกลับมาเป็นปกติ ส่งผลให้ระดับน้ำตาลในเลือดดีขึ้น และเบาหวานเข้าสู่ภาวะสงบได้นั่นเองค่ะ
ลดน้ำหนักแบบไหนช่วยได้ดีที่สุด?
ในงานวิจัยของ Prof. Taylor เขาใช้วิธี Very Low Calorie Diet (VLCD) หรือการกินอาหารแคลอรี่ต่ำมาก เพื่อให้ร่างกายเผาผลาญไขมันสะสมออกไปเร็วที่สุด (ถึงขนาดที่เขาพัฒนาเครื่อง fMRI ขึ้นมาเพื่อตรวจวัดไขมันในตับและตับอ่อนโดยเฉพาะ!)
แต่ไม่ว่าจะใช้วิธีไหน คาร์บต่ำ คาร์บสูง แบบเมดิเตอร์เรเนียน หรือ DASH… สิ่งสำคัญคือ ต้องลดน้ำหนักให้ได้สัก 10% จากน้ำหนักตั้งต้น เพื่อให้ไขมันในตับและตับอ่อนลดลง และเพิ่มโอกาสให้เบาหวานเข้าสู่ภาวะสงบค่ะ
ข้อควรระวัง
การลดน้ำหนักแบบเคร่งครัดควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ และอย่าหยุดยาเองเด็ดขาดนะคะ
บทสรุป:
- ยิ่งลดน้ำหนักได้มาก โอกาสที่เบาหวานประเภทที่ 2 จะเข้าสู่ภาวะสงบก็ยิ่งสูง
- การลดไขมันในช่องท้อง โดยเฉพาะบริเวณตับและตับอ่อน คือกุญแจสำคัญ
- ไม่ว่าคุณจะใช้วิธีไหนในการลดน้ำหนัก ถ้าทำได้ถึง 10% จากน้ำหนักตัวตั้งต้น โอกาสที่จะควบคุมเบาหวานได้ก็สูงขึ้นมาก
การลดน้ำหนักอาจไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ถ้าทำได้ ผลลัพธ์ที่ได้คุ้มค่าแน่นอนค่ะ โดยเฉพาะคนที่มีภาวะเบาหวาน
REFERENCE
- Lancet Diabetes&Endocrinologyวันที่ 26 ก.พ. 2568https://doi.org/10.1016/S2213-8587(24)00346-2